Treść

W dniach 10 – 12 maja 2017 roku Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej mające swoją siedzibę we wnętrzach renesansowego zamku, gościło uczestników konferencji naukowej „Okolice Zegadłowicza”, zorganizowanej przez Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i Fundację „Czartak” Muzeum Emila Zegadłowicza w Gorzeniu Górnym. Wydarzenie honorowym patronatem objęli: Stanisław Lichosyt Burmistrz Miasta Sucha Beskidzka prof. dr hab. Kazimierz Karolczak, Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, prof. dr hab. Jacek Popiel, Prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Wacław Wądolny, Wójt Gminy Mucharz.

Konferencja objęła blisko trzydzieści wystąpień dotyczących poetyckiej, dramaturgicznej i prozatorskiej twórczości Emila Zegadłowicza oraz jego udziału w życiu artystycznym i literackim ziemi beskidzkiej wraz z jego działalnością ogólnopolską, budzącą nieraz echa w postaci gwałtownych polemik.

            Badacze z ośrodków uniwersyteckich Polski i Czech roztrząsali, między innymi, związki pisarstwa młodego Karola Wojtyły z promieniowaniem artystycznym głośnego twórcy, jakim był autor „Powsinogów beskidzkich” i „Zmór”. Ukazywano osadzenie regionalne pisarstwa Zegadłowicza w powiązaniu z realiami geograficzno-społecznymi i w szerszym ujęciu – na tle przyrody i krajobrazu Beskidów, szaty roślinnej i leśnej, obiektów architektonicznych i przedmiotów ludowego rzemiosła artystycznego (świątki słynnego Jędrzeja Wowry). Odgrywają one w pisarstwie Zegadłowicza ważną rolę, nie tylko lokalizacyjną, ale funkcjonują jako repertuar jego języka symbolicznego. Inne wystąpienia omawiały doświadczenie I wojny światowej w szeregu Zegadłowiczowskich wierszy, komizm w jego utworach, walory tekstów balladowych ściśle związanych z miejscowym folklorem i gwarą, związki jego pisarstwa z grafiką i sztuką typograficzną miejscowych drukarzy (Jana Kuglina), obecność utworów poety w przekładach i komentarzach czeskich. Dodajmy, że wystąpienia przeplatały się z nurtem dyskusyjnym, niejednokrotnie zgoła burzliwym, a dowiodły w sposób wyrazisty kilku kwestii. Po pierwsze, że twórczość Emila Zegadłowicza nadal nie została na tyle zbadana, by uznać jej walory za wyjaśnione w sposób całkowicie pewny i ostateczny. Po drugie – dostrzeżono wciąż nie w pełni rozpoznane związki jego pisarstwa ze światem bliższym – Gorzenia, Wadowic, górskich pasm Beskidu i z różnorodną społecznością tych stron, od przełomu XIX i XX wieku, po pierwsze lata II wojny światowej. Po trzecie wreszcie – na rozwiązanie wciąż czekają zagadki ideowych zwrotów i wyborów pisarza, jego polemik i buntów, obserwowane na tle politycznej mapy dwudziestolecia.

            Uczestnicy konferencji zwiedzili ponadto Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej wraz z okolicznościową wystawą prezentującą postać Zegadłowicza w filatelistyce z kolekcji Andrzeja Kotowieckiego oraz obejrzeli rozegrany w przestrzeni dworku pisarza w Gorzeniu Górnym i w otaczającym go parku spektakl oparty na jego tekstach w wykonaniu aktorów teatru Entre ‘Acte, w reżyserii Janiny Błońskiej.

WP, BW