Treść

Od 1 lipca 2017 r. weszły w życie nowe przepisy przyjęte przez Sejmik Województwa Małopolskiego dotyczące ochrony powietrza. W sposób zdecydowany zaostrzone zostały wymagania stawiane urządzeniom na paliwa stałe (np. węgiel) oraz jakości wykorzystywanego opału do ogrzewania budynków. To czym się pali w domowym piecu, nie jest wbrew pozorom prywatną sprawą właściciela czy użytkownika budynku. Stosując złej jakości węgiel i odpady węglowe tj. muł oraz fot zanieczyszczamy nie tylko środowisko, ale trujemy siebie i innych. Głównym zadaniem i celem wprowadzonej uchwały antysmogowej jest przede wszystkim poprawa jakości powietrza i umożliwienie oddychania czystym powietrzem, które ma wpływ na nasze zdrowie i życie. Do wprowadzonych przepisów będą musieli się dostosować wszyscy mieszkańcy województwa.

Wymagania dla jakości stosowanych paliw

W całej Małopolsce obowiązuje zakaz stosowania mułów i flotów węglowych oraz paliw, które zawierają więcej niż 15% frakcji węgla kamiennego lub brunatnego o uziarnieniu do 3 mm. Są to odpady węglowe składające się głównie z drobnego pyłu, który zawiera duże ilości wilgoci, popiołu i innych zanieczyszczeń. Ich spalanie powoduje dużą emisję zanieczyszczeń, ponieważ domowe kotły nie są przystosowane do spalania tak drobnych cząstek. Wprowadzony został również zakaz spalania drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%.  Oznacza to, że drewno przed spaleniem powinno być sezonowane co najmniej 2-3 lata. Suche drewno charakteryzuje się wyższą kalorycznością i niższą emisją zanieczyszczeń. 

Każdy właściciel czy użytkownik budynku ponosi odpowiedzialność za to jakie paliwa używane są w zainstalowanych w obiekcie urządzeniach. Dlatego kupując np. węgiel trzeba upomnieć się u sprzedającego o certyfikat, z którego wynika, że paliwo spełnia parametry określone w nowych przepisach.

Wymiana obecnie użytkowanych urządzeń grzewczych

Na dostosowanie się do przepisów uchwały antysmogowej mieszkańcy mają określony czas. Przewidywane są dwa okres przejściowe w zależności od rodzaju wykorzystywanego kotła, pieca lub kominka na węgiel lub drewno i tak:

- do końca 2022 roku należy wymienić kotły nie spełniające żadnych norm emisyjnych tzw. kotły pozaklasowe. W przypadku kominków niespełniających wymagań ekoprojektu lub których sprawność cieplna nie jest na poziomie co najmniej 80%, poza wymianą dopuszcza się możliwość doposażenia w urządzenia redukujące emisję pyłu do poziomu zgodnego
z przepisami unijnymi.

- do końca 2026 roku należy wymienić kotły spełniające podstawowe wymagania emisyjne czyli obecnie stosowane kotły na ekogroszek klasy 3 i 4 według normy PN-EN 303-5:2012.

Kotły spełniające wymagania klasy 5, które były zamontowane przed 01 lipca 2017 roku mogą być użytkowane bezterminowo.

Ograniczenia w przypadku powstawania nowych źródeł emisji

Od 1 lipca 2017 r. nie ma możliwości montowania i eksploatacji nowego kotła na węgiel lub drewno oraz miejscowych ogrzewaczy o parametrach emisji gorszych niż określone w unijnych rozporządzeniach w sprawie ekoprojektu. Wbrew istniejącym przekonaniom kocioł ekoprojektu to nie to samo co kocioł klasy 5. Kotły zgodne z wprowadzonymi przepisami gwarantują dotrzymanie tej samej emisji także w trakcie pracy przy niższym obciążeniu. Jest to ważne, bo rzadko kiedy kocioł pracuje na mocy nominalnej, co powoduje wyższą emisję pyłu.

Każdy budując nowy dom lub przeprowadzając remont związany z wymianą starego urządzenia grzewczego na nowe, zobowiązany jest zainstalować nowoczesne urządzenie spełniające odpowiednie wymagania. Dodatkowo nowe kotły muszą zapewnić wyłącznie automatyczne podawanie paliwa, więc nie mogą posiadać dodatkowego (awaryjnego) rusztu, za wyjątkiem instalacji zgazowujących drewno.

Lista kotłów posiadających certyfikat ekoprojektu znajduje się na stronie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego pod adresem: 

www.powietrze.malopolska.pl/ekoprojekt/

Uchwała antysmogowa nie dotyczy mieszkańców, którzy obecnie korzystają z ekologicznego sposobu ogrzewania budynku (gaz, olej opałowy, ogrzewanie elektryczne lub pompa ciepła).

Kontrola przestrzegania uchwały antysmogowej

Stosowanie się do wymagań uchwały na terenie Suchej Beskidzkiej będzie kontrolowane przez upoważnionych pracowników Urzędu Miasta lub Straż Miejską. Osoba kontrolowana winna udostępnić wszelkie posiadane dokumenty dotyczące instalacji grzewczej  – np. dokumentacja techniczna, instrukcja użytkowania, certyfikat, które potwierdzają spełnienie wymaganych poziomów sprawności i emisji oraz certyfikat jakościowy określający parametry węgla, który należy pozyskać przy zakupie opału.

Uprawnienia do przeprowadzenia kontroli oraz nakładania mandatów karnych ma również Policja, a w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. W razie nieprzestrzegania przepisów uchwały mieszkaniec może być ukarany mandatem (do 500 zł) lub grzywną (do 5000zł), jeśli wniosek o ukaranie zostanie skierowany do sądu.

Przypominamy, że mieszkańcy Suchej Beskidzkiej na dostosowanie się do nowych regulacji prawnych mogą liczyć na dofinansowanie bezpośrednio z budżetu miasta na wymianę starego nieekologicznego pieca na nowoczesny  i zgodny z unijnymi przepisami. Obecnie dopłata z budżetu własnego Gminy została podwyższona i wynosi do 4 500 zł do pieca gazowego i olejowego oraz do 3 500 zł do pieca na ekogroszek lub biomasę. Można ją otrzymać o każdej porze roku po podpisaniu umowy z Gminą, dokonaniu zakupu nowego pieca i wymianie instalacji grzewczej. Należy to robić dokładnie w takiej kolejności, ponieważ zdarzają się przypadki, że mieszkańcy najpierw kupują piec, a następnie starają się o dotacje co wówczas nie jest już możliwe. Pomimo starań gmina Sucha Beskidzka tym razem nie otrzymała dotacji do wymiany pieców ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, która pozwoliłaby zwiększyć dopłaty dla mieszkańców  (w ubiegłym roku miasto otrzymało ok 1,5 mln złotych).  Obecnie Burmistrz Miasta rozważa jeszcze jedno rozwiązanie, tj. częściowo umarzalną pożyczkę z ww. funduszu po to aby utrzymać ubiegłoroczne wysokości dopłat i tym samym zachęcić mieszkańców do wymiany pieców. Czy to się uda ?, będzie wiadomo pod koniec sierpnia br.  Warto również pamiętać, że w Suchej Beskidzkiej zostały wprowadzone ulgi podatkowe dla tych, którzy nie zanieczyszczają powietrza. W lutym br. Rada Miasta na wniosek Burmistrza przyjęła uchwałę o zwolnieniu z podatku od nieruchomości właścicieli lub użytkowników budynków, którzy do ogrzewania mieszkań stosują ekologiczne piece i paliwa. Z ulgi podatkowej będzie można skorzystać w latach 2018 – 2022, zatem najwięcej zyskają ci, którzy wymienią piec szybciej .