Treść

Średniowieczne i renesansowe pieśni pasyjne w wykonaniu Zespołu Muzyki Dawnej im. Gaspare Castiglione rozbrzmiewały w Niedzielę Palmową w „Starym Kościele" w Suchej Beskidzkiej. Ten szczególny koncert był okazją do prezentacji tradycyjnych polskich śpiewów na Wielki Post.

W polskich zbiorach mamy niezwykle bogaty wybór pięknych i poruszających pieśni pasyjnych, które przybliżają wiernym Wielki Post i pomagają lepiej go przeżyć. Wyrażony jest w nich smutek, żal, ból, skupienie, a jednocześnie ukazują cierpienie ludzkie, prośbę i dziękczynienie, skłaniając do zaangażowania i czynienia dobra.

Początki polskich pieśni pasyjnych związane są przede wszystkim z dramatami religijnymi i misteriami pasyjnymi. Były to przedstawienia opisujące Mękę Chrystusa. Szczególnie okazałe dramaty przygotowywali Jezuici w swych szkołach. Towarzyszyła im specjalnie komponowana muzyka, nierzadko przez bardzo dobrych kompozytorów. Najstarsza polska pieśń pasyjna zaczynająca się od słów Jezus Chrystus, Bóg, Człowiek powstała na przełomie XIV/XV w. i zwana jest Godzinkami o Męce Pańskiej. Szczególnie cennym zabytkiem wśród pieśni jest Żołtarz Jezusow, czyli piętnaście rozmyślań o Bożym umęczeniu. W naszych śpiewnikach znajdziemy ją pod tytułem Jezusa Judasz przedał. Przyjmuje się, że powstała w 1488 r., a tekst i melodia zostały ułożone przez Władysława z Gielniowa, bernardyna, znanego warszawskiego kaznodzieję. Najstarsze polskie pieśni pasyjne nie są obecnie często wykonywane. W polskich kościołach śpiewane są jednak pieśni pochodzące nawet z XVI w., takie jak Krzyżu święty nade wszystko.

Podczas koncertu w Suchej Beskidzkiej Zespół Muzyki Dawnej wykonał utwory: Krzyżu święty, Boże Litościwy, Dobrotliwość Pańska, Ogrodzie Oliwny i Dobranoc Głowo Święta. Tego samego dnia Zespół koncertował również w Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki i Królowej Rodzin w Makowie Podhalańskim, gdzie dodatkowo zaprezentowano utwory: Jezus Chrystus, Bóg Człowiek, Żołtarz Jezusow, Wszechmogący nasz Panie, dziwnoś swój świat sprawił , Wszyscy mieszkańcy dworu niebieskiego oraz Z głębokości grzechów moich.

Średniowieczne i renesansowe pieśni pasyjne, kancjonały, ludowe i tradycyjne śpiewy wielkopostne w wykonaniu Zespołu Muzyki Dawnej spotkały się z dużym zainteresowaniem wśród słuchaczy, zarówno w Suchej Beskidzkiej, jak i w Makowie Podhalańskim. Szczególny dobór repertuaru oraz miejsce koncertowania podkreślały znaczenie wielkopostnego czasu, sprzyjały zadumie i refleksjom oraz wyciszeniu, tak potrzebnym w naszym codziennym zabieganym życiu.