Treść

Przygotowana przez Konsulat Generalny Stanów Zjednoczonych w Krakowie wystawa plenerowa „Polish Americans/American Poles. Polscy Amerykanie/Amerykańscy Polacy” była dotychczas prezentowana jedynie w największych polskich miastach. Sucha Beskidzka jest jedynym miastem powiatowym na jej trasie. Uroczyste otwarcie nastąpiło w czwartek 16 września, a swoją obecnością uświetniła je Konsul ds. Prasy i Kultury w Konsulacie Amerykańskim w Krakowie Dolores Prin. Patronat honorowy nad wystawą objął Burmistrz Suchej Beskidzkiej Stanisław Lichosyt.

 – Podczas trzech głównych fal emigracji do USA polscy emigranci przywieźli ze sobą żarliwą etykę pracy, nacisk na wartości demokratyczne i miłość do miejsca urodzenia. Chociaż dzisiejsza Polonia jest dobrze zasymilowana i zintegrowana z kulturą amerykańską, zachowuje jednocześnie silne poczucie więzi i dumy z Polski. Tą miłością nasycona jest ich twórczość i wkład w budowę  społeczeństwa amerykańskiego – podkreśla Konsul Generalny USA w Krakowie Dr Patrick T. Slowinski, pomysłodawca wystawy „Polish Americans/American Poles. Polscy Amerykanie/Amerykańscy Polacy”.

Uroczystość otwarcia wystawy rozpoczęła się w Sali Rycerskiej Zamku Suskiego. Burmistrz Miasta Stanisław Lichosyt witając Panią Konsul Dolores Prin przypomniał, że kontakty Suchej Beskidzkiej z dyplomacją amerykańską mają wieloletnią historię. W czerwcu 2011 roku gościł w naszym mieście ówczesny Konsul Generalny Stanów Zjednoczonych Allen Greenberg, a okazją ku temu było odsłonięcie na płycie rynku, tablicy upamiętniającej Billy’ego Wildera w 105 rocznicę jego urodzin. Światowej sławy reżyser i scenarzysta właśnie z Suchej Beskidzkiej wyruszył ku wielkiej karierze i do dziś pozostaje najbardziej znanym na świecie mieszkańcem naszego miasta.

Prowadzący uroczystość dyrektor Muzeum Miejskiego Suchej Beskidzkiej, które jest współorganizatorem wystawy, podkreślił, że porusza ona problematykę tożsamości społecznej i kulturowej. Tożsamość kulturowa budowana jest przede wszystkim na poczuciu przynależności do grupy, identyfikacji z jej kulturą, historią i systemem wartości. Przybliżeniu gościom wybranych elementów kultury historycznej, jak i dziedzictwa kulturowego regionu, które kształtują naszą tożsamość zostały zaprezentowane w programie artystycznym. Na scenie wystąpił Zespół Muzyki Dawnej im. Gaspare Castiglione. Rodzimy folklor zaprezentowały Dziecięcy Zespól Regionalny Mała Ziemia Suska, a po nim wystąpiła kapela Suscy Muzykanci w skład której wchodzą muzycy z kapeli Mała Ziemia Suska i Skoblicka, wzbudzając zachwyt publiczności, a w szczególności Konsul.

Po części artystycznej uczestnicy spotkania udali się na dziedziniec zamkowy. Konsul Dolores Prin zwracając się do zebranych podkreśliła, że ilość potomków polskich emigrantów, którzy wnieśli wkład w każdą dziedzinę amerykańskiego życia jest ogromna. To naukowcy (np. fizyk, noblista Frank Wilczek), przedsiębiorcy (m.in.  prezes YouTube Susan Wójcicki posiada polskie obywatelstwo), artyści i sportowcy. Przemierzając Stany Zjednoczone odwiedzić można szereg miejscowości noszących nazwę polskich miast – Kraków, Warszawa, a nawet Częstochowa. Do słów Pani Konsul w wykładzie okolicznościowym nawiązał prof. Tadeusz Paleczny. Wygłosił krótką prelekcję o mniej lub bardziej znanych Polakach, opowiadając na podstawie własnych badań jak aklimatyzowali i asymilowali się w USA, zachowując własną tożsamość.

Jak dużą rangę Miasto nadało wizycie Konsul ds. Prasy i Kultury Dolores Prin pokazuje fakt, że w trakcie uroczystości Miejska Orkiestra Dęta wykonała hymny narodowe Stanów Zjednoczonych i Polski. Po tym podniosłym momencie nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy, którego dokonali Konsul Dolores Prin i Burmistrz Miasta Sucha Beskidzka Stanisław Lichosyt. Następnie wspólnie z uczestnikami spotkania obejrzeli wystawę, którą zbudowano wokół trzech kategorii – ludzi, miejsc i wydarzeń. Jest opowieścią o polskich emigrantach oraz ich potomkach (Amerykanach polskiego pochodzenia), którzy przyczynili się do rozwoju społeczeństw obu krajów, w istotny sposób wzbogacając ich kulturę, ekonomię czy naukę. Wystawa podkreśla wymiar otwartości Stanów Zjednoczonych oraz Polski na inspirujące wpływy społeczne i kulturowe przyjezdnych – nowych mieszkańców i obywateli.

W trakcie wizyty w Suchej Beskidzkiej Pani Konsul zwiedziła także Centrum Kultury i Filmu, którego patronem jest Billy Wilder. Ogromne wrażenie wywarła na niej mieszcząca się nim Biblioteka Suska. Z dużym zaciekawieniem spacerowała między regałami, komplementując między innymi rozwiązania zastosowane w strefie dzieci. Z uznaniem wyraziła się również o sali widowisko-kinowej. Na koniec obejrzała wystawę cenionego suskiego fotografika Pawła Adamka „Chasydyzm. Podróż do świętości”, której oficjalny wernisaż odbył się kilka godzin później. Wystawa jest imprezą towarzyszącą  wystawie „Polish Americans/American Poles. Polscy Amerykanie/Amerykańscy Polacy”.

Klamrą, która spięła czwartkowe wydarzenia był wieczorny seans filmu „Polański, Horowitz. Hometown”, polskiego dokumentu w reżyserii Mateusza Kudły i Anny Kokoszki-Romer przedstawiający podróż do rodzinnego Krakowa reżysera Romana Polańskiego i jego przyjaciela, fotografa Ryszarda Horowitza. Wędrując po mieście śladami swoich wojennych doświadczeń, przemierzają uliczki Kazimierza i dawnego getta, zaglądają do mieszkań, w których spędzili chłopięce lata, wspominają tych, których już nie ma – ale także tych, dzięki którym przeżyli zagładę.

Wojciech Ciomborowski