Treść

Samorząd Suchej Beskidzkiej troszcząc się o pamięć o wybitnych osobach związanych z miastem upamiętnia je nadając ulicom i obiektom użyteczności publicznej ich imię. W ostatnim czasie zakończyła się natomiast renowacja zabytkowego grobowca rodziny Gawlików, znajdującego się na miejskiej nekropolii.

Najbardziej znamienitą osobą pochowaną w rodzinnym grobowcu rodziny Gawlików jest dr Jan Paweł Gawlik, którego imię otrzymał Szpital Rejonowy w Suchej Beskidzkiej. Grobowiec powstał w 1899 roku, a jego projekt przypisuje się Teodorowi Talowskiemu. ma kształt leżącego prostopadłościanu, którego dolna część rozszerza się uskokowo. Skierowany jest krótszym bokiem w stronę alejki cmentarnej. Przypomina masywny sarkofag ze stojącą stelą w części tylnej i z przodu figurą Matki Boskiej w typie Immaculata. Maryja przedstawiona jest jako młoda dziewczyna stojąca na kuli i depcząca węża.

Z uwagi na upływający czas oraz oddziaływanie na grobowiec niekorzystnych warunków atmosferycznych jego stan uległ pogorszeniu i dostrzegalne były już zaawansowane procesy destrukcji elementów z piaskowca oraz metaloplastyki, rozległe ubytki, pęknięcia i osypywanie się lica kamienia. Nakrywa grobowca pokryła się czarną patyną i porosła glonami. Wykonana z wapienia pińczowskiego figura Matki Boskiej również pokryła się czarną patyną, a na całej jej powierzchni widoczne było skażenie mikrobiologiczne. Ponadto drzwi do wnętrza grobowca skorodowały, a i nawierzchnia wokół obiektu uległa uszkodzeniu.

Burmistrz Miasta umowę na odrestaurowanie zabytkowego grobowca zawarł z firmą MDC RENO Konserwacja Dzieł Sztuki, Monika Domańska z Alwerni. W ramach prac konserwacji podano elementy z piaskowca, wapienia pińczowskiego i granitu. Odnowiono także elementy metalowe, a tam gdzie było to konieczne wykonano nowe. Przebudowano również nawierzchnię wokół grobowca, co wyraźnie poprawiło estetykę miejsca i pozwoliło jeszcze lepiej wyeksponować zabytek na tle innych nagrobków.

Całkowita wartość zadania wyniosła prawie 116,2 tys. zł, z których 25 tys. zł to dofinansowanie w formie dotacji celowej pozyskane przez Miasto Sucha Beskidzka z Województwa Małopolskiego w ramach konkursu pn. „Małopolska Pamięta – zachowanie miejsc pamięci historycznej”. Pozostałe koszty wspólnie pokryły Gmina Sucha Beskidzka, Powiat Suski i Zespół Opieki Zdrowotnej, które wspólnie zdecydowały się podjąć ten wysiłek finansowy, aby zahamować proces niszczenia grobowca, stanowiącego miejsce pamięci oraz kultu. Dzięki podjęciu natychmiastowych i kompleksowych prac odtworzono zabytkową substancją oraz przywrócono w najdrobniejszych szczegółach jego walory estetycznych i historyczne. W efekcie grobowiec przetrwa kolejne lata i będzie świadectwem dziedzictwa kulturowego dla mieszkańców i przyszłych pokoleń. Ponadto stanowić będzie atrakcję turystyczną miasta, z uwagi na położenie na Miejskim Szlaku Historycznym.

Wojciech Ciomborowski

Grobowiec rodziny Gawlików przed jego renowacją

Grobowiec rodziny Gawlików po renowacji