Treść

W związku z przybywaniem na terytorium naszego kraju uchodźców wojennych z Ukrainy informujemy, że do dyspozycji wszystkich osób przebywających w Polsce, w tym również obcokrajowców, pozostaje system nieodpłatnej pomocy prawnej.

W sposób oczywisty oferta dostępna jest przede wszystkim dla osób posługujących się językiem polskim. Zgodnie z obowiązującymi przepisami korzystającym z tej formy pomocy mogą w trakcie wizyty w punkcie darmowej porady prawnej może towarzyszyć tłumacz. Porady mogą być także udzielane z użyciem środków porozumiewania się na odległość.

Co to znaczy, że pomoc jest nieodpłatna?

Wszystkie z podejmowanych działań w ramach:

• nieodpłatnej pomocy prawnej,
• nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego,
• nieodpłatnej mediacji,

są darmowe i to niezależnie od tego czy sprawa będzie miała finał w sądzie.

Gdzie uzyskam pomoc?

Darmową pomoc uzyskasz w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i mediacji w całym kraju.

Punkty znajdują się w każdym powiecie. O tym gdzie jest najbliższy punkt zapytaj:

• w starostwie powiatowym,
• w urzędzie gminy,
• w urzędzie miasta,

lub poszukaj:

• na stronach internetowych powiatów i gmin (które znajdziesz wpisując w wyszukiwarkę hasło: urząd gminy, powiatu lub miasta i miejscowość, w której punkcie chcesz się zapisać),
• na stronie internetowej np.ms.gov.pl.

Kto może skorzystać z darmowej pomocy?

Gdy uważasz, że koszty pomocy prawnika są dla Ciebie zbyt duże, składasz wykonawcy, którego spotkasz w punkcie, pisemne oświadczenie, że nie jesteś w stanie ponieść takich kosztów. Nie martw się. Nie musisz zabierać ze sobą nic z wyjątkiem dowodu osobistego. Wzór oświadczenia da Ci osoba udzielająca pomocy.

Czy jako przedsiębiorca mogę skorzystać z pomocy?

Tak. Jeżeli jesteś osobą samozatrudnioną czyli prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą i w ciągu ostatniego roku nie zatrudniałeś żadnych osób. Aby skorzystać z pomocy składasz:

• pisemne oświadczenie, że nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów, oraz
• oświadczenie o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku, a także
• wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, otrzymanej w roku, w którym ubiegasz się o nieodpłatną pomoc prawną oraz otrzymanej w ciągu dwóch poprzedzających ją lat podatkowych, albo oświadczenia o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie.

Na czym polegają usługi?

Nieodpłatna pomoc prawna

Prawnik wytłumaczy, jakie masz prawa i obowiązki oraz pokaże sposób rozwiązania Twojego problemu prawnego. W razie potrzeby, jeśli sprawa jeszcze nie trafiła do sądu, sporządzi potrzebne Ci pisma (np. pozew). Jeśli Twoja sprawa już jest w sądzie, prawnik pomoże napisać pisma o zwolnienie od kosztów, albo o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, które są potrzebne żebyś nie musiał płacić za prawnika w postępowaniu sądowym.

Nieodpłatna porada obywatelska

Doradca obywatelski przyjrzy się Twoim problemom, tak aby dostosować pomoc do Twojej sytuacji. Wytłumaczy Ci też jakie masz:

• prawa - czyli czego możesz się domagać,
• i obowiązki - jakie rzeczy musisz zrobić, żeby sobie nie zaszkodzić.

Doradca również będzie Cię wspierał w samodzielnym rozwiązaniu problemu, a w razie potrzeby, sporządzi wspólnie z Tobą plan działania wyjścia z sytuacji oraz pomoże Ci krok po kroku go wykonać.

Nieodpłatna mediacja

Jeśli masz z kimś konflikt, możesz zapisać się na mediację. W takim przypadku mediator będzie pomagał Wam się pogodzić bez pójścia do sądu. Możesz także poprosić o sporządzenie projektu umowy o mediację lub wniosku o jej przeprowadzenie przed sądem, albo wniosku o przeprowadzenie mediacji w sprawie karnej, czy wniosku do sądu o zatwierdzenie ugody, którą zawarłeś wcześniej podczas mediacji.

Uwaga! Z usługi nieodpłatnej mediacji wyłączone są mediacje zlecone przez sąd oraz sprawy, w których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pomiędzy stronami konfliktu występuje przemoc.

Czym się różni pomoc prawna od porady obywatelskiej?

Pomoc prawna:

• jest udzielana w momencie, kiedy problem danej osoby jest typowo prawny, m.in. potrzebne będzie pójście z tym problemem do sądu, na przykład, gdy osoba chce się rozwieść, ale sama nie jest w stanie napisać pozwu rozwodowego lub gdy samotna matka chce wystąpić o alimenty i także nie wie jak takie pismo sformułować.
• pomocy prawnej udziela prawnik,
• jeżeli okaże się, że problem danej osoby nie jest tylko prawny, wtedy udzielający pomocy odsyła daną osobę do miejsca, gdzie może ona stosowną pomoc uzyskać, np. do poradni psychologicznej, ośrodka pomocy społecznej, czy pogotowia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Pomoc obywatelska:

• może, ale nie musi dotyczyć problemu prawnego. Poradą będzie, na przykład wskazanie osobie, której zmarł ktoś bliski, do jakiego urzędu powinna się udać, by załatwić wszystkie potrzebne formalności, jak wydanie aktu zgonu, czy wystąpienie o zasiłek pogrzebowy,
• porad obywatelskich udziela doradca obywatelski,
• doradca w przypadku stwierdzenia, że problem nie jest wyłącznie prawny, nie musi odsyłać do innych miejsc, tylko sam może starać się pomóc danej osobie.

Jak można się zapisać na poradę?

• : każdy powiat prowadzi specjalny numer telefonu do zapisów i udzielania informacji; numer telefonu jest dostępny na stronach internetowych powiatów, w tym też Twojego,
• lub elektronicznie: na podany przez powiat adres e-mail lub na stronie np.ms.gov.pl/zapisy,
• lub osobiście: w starostwie powiatowym.

Jak długo będę czekał na poradę?

To zależy od tego jak dużo osób zgłosiło się na poradę. Prawnik lub doradca obywatelski postarają się przyjąć każdego beneficjenta jak najszybciej.

Wyjątki:

• z ważnych powodów dopuszcza się ustalenie innej kolejności udzielania nieodpłatnej pomocy,
• kobiety w ciąży zawsze obsługiwane są poza kolejnością.

Co musisz przygotować?

• Dokument tożsamości: taki jak dowód osobisty, paszport, lub inny dokument potwierdzający tożsamość; a także
• dokumenty dotyczące Twojego problemu: jeśli w ogóle takie masz. Nie są one obowiązkowe. Możesz też po prostu opowiedzieć prawnikowi, doradcy lub mediatorowi o swoim problemie. Jeśli dysponujesz dokumentami, pamiętaj o nich!,
• Jeśli jesteś samozatrudnionym przedsiębiorcą, przygotuj: wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, otrzymanej w roku, w którym ubiegasz się o nieodpłatną pomoc oraz otrzymanej w ciągu dwóch poprzedzających ją lat podatkowych, albo oświadczenia o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej  pomocy  w tym okresie.

Co jeśli jestem osobą z niepełnosprawnościami?

Będąc osobą z trudnościami w poruszaniu lub komunikowaniu się możesz skorzystać z pomocy:

• Stacjonarnie, czyli w punkcie nieodpłatnej pomocy:
  • możesz przyjść na wizytę z osobą, która pomoże Ci dotrzeć do punktu i będzie pomagać prawnikowi Ciebie zrozumieć, np. może to być osoba bliska, opiekun lub osoba posługująca się językiem migowym,
  • podczas zapisywania się na poradę, możesz poprosić o pomoc tłumacza języka migowego,
• możesz też skorzystać z pomocy w dogodnym dla siebie miejscu:
  • jeżeli ze względu na stan zdrowia nie możesz go opuszczać, np. w szpitalu lub domu,
  • w miejscu wyposażonym w urządzenia ułatwiające porozumiewanie się, na przykład w siedzibie stowarzyszenia pomagającego osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się,
  • lub w miejscu, w którym będzie możliwość skorzystania z pomocy tłumacza języka migowego, np. w budynku starostwa stale współpracującego z tłumaczem języka migowego,
• osoby z niepełnosprawnościami mogą skorzystać także z pomocy w szczególnych formach:
  • po zapisie na wizytę, prawnik lub doradca obywatelski skontaktuje się z Tobą. Może udzielić Ci pomocy telefonicznie, za pośrednictwem komunikatora internetowego (np. Skype) lub przez wiadomość e-mail. Forma udzielenia pomocy musi być wcześniej uzgodniona z pracownikiem starostwa powiatowego lub urzędu miasta.
  • konieczne jest pozostawienie danych kontaktowych do siebie, takich jak numer telefonu lub adres e-mail.

Jak wygląda pomoc w czasie epidemii COVID-19?

W 2021 roku powrócił tryb stacjonarny udzielania porad, ale nadal w związku ze stanem epidemii nieodpłatna pomoc prawna, poradnictwo obywatelskie i mediacja mogą być udzielane za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, czyli telefonicznie, za pośrednictwem poczty e-mail oraz przy wykorzystaniu innych komunikatorów internetowych, np. rozmowy wideo.

Uwaga! Jeżeli porada udzielana jest zdalnie, nie musisz składać żadnych oświadczeń wymienionych wcześniej!

Edukacja prawna

Jeśli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat praw i obowiązków, poszukaj wydarzeń organizowanych w Twoim powiecie. Na takich wydarzeniach omawiane są problemy zgłaszane w punktach nieodpłatnej pomocy w danym powiecie. Prowadzą je organizacje pozarządowe na co dzień obsługujące mieszkańców w punktach porad.

Szukaj: wykładów, warsztatów, kampanii społecznych, a także opracowań informatorów i poradników, spotkań osobistych, audycji w lokalnych mediach, webinariów albo podcastów i filmików zamieszczanych w Internecie.

Najczęściej takie wydarzenia odbywają się w bibliotekach, szkołach, miejscach aktywności lokalnej lub klubach pracy.

Informacje o nadchodzących wydarzeniach edukacyjnych organizowanych w okolicy oraz bezpłatne materiały, jak broszury czy biuletyny są dostępne w starostwie powiatowym, np. pod numerem telefonu wyznaczonym do zapisów na wizyty, czy na stronie internetowej powiatu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej.

******

У зв’язку з перебуванням біженців з України на території Польщі, повідомляємо, що система безплатної допомоги доступна всім людям, котрі на даний момент знаходяться у Польщі, в тому числі іноземці. Очевидно, що пропозиція доступна в першу чергу людям, які знають та володіють польською мовою. Відповідно до чинного законодавства, користувачі цієї форми за бажанням можуть бути в супроводі перекладача під час відвідування пункту безкоштовної психологічної допомоги. Ця консультація може також надаватися онлайн.

Що означає безплатна допомога?

Усі заходи, що проводяться в рамках:

-безкоштовна юридична допомога;

-безкоштовні громадянські консультації;

-безкоштовні медіація;

! Усі послуги безкоштовні, незалежно від того, чи закінчиться справа в суді.

Де я можу отримати допомогу?

Ви можете отримати безкоштовну допомогу в пунктах безкоштовної допомоги. У кожному містечку є такі пункти. Ви можете запитати про найближчий пункт:

• У голови міста;
• У головній будівлі міста (білий дім);
• У мерії;

Або шукати:

• На сайті міста і мерії (котрі ви знайдете, ввівши: urząd gminy - мерія, наступним кроком є написання назви міста або села, де ви хочете зареєструватися.
• Також ви можете це все найти на веб-сайті, наприклад ms.gov.pl.

Хто може отримати безкоштовну допомогу?

Якщо ви вважаєте, що вартість прийому з адвокатом для вас занадто висока, потрібно написати заяву про те, що ви не можете понести такі витрати та віддати цю заяву підряднику.

Чи можу я отримати допомогу як підприємець?

Так. Якщо ви є підприємцем та особою котра сама себе наймає на роботу, і окрім себе ви не найняли жодної особи протягом останнього року. Щоб скористатися допомогою, ви подаєте:

-письмова заява про те, що Ви не можете оплатити витрат, та

-заява про те, що протягом останнього року не працевлаштовували інших людей.

-усі довідки про мінімальну допомогу та пільги в сільському господарстві чи рибальстві, отриманні в поточному році, тобто в році коли Ви подавали заявку на безплатну допомогу, такі ж самі документи за два попередні податкові роки, або довідки про суму допомоги, отримані протягом цього періоду, або заяви про неотримання такої допомоги протягом цього ж самого періоду.

Що це за послуги?

Безкоштовна юридична допомога.

Юрист пояснить ваші права та обов’язки також покаже, як вирішити вашу юридичну проблему. У разі потреби, якщо справа ще не передана до суду, він підготує необхідні вам листи (наприклад заяву). Якщо ваша справа вже знаходиться в суді, юрист допоможе вам написати лист про звільнення від витрат або призначення державного захисника, які потрібні, щоб вам не довелося платити за адвоката в судовому процесі.

Безкоштовні поради від консультантів

Громадський консультант розгляне ваші проблеми, щоб адаптувати допомогу до вашої ситуації. Він також пояснить вам, що у вас є:

-права - те, що ви можете вимагати,

-і обов’язки - що потрібно роботи, щоб не нашкодити собі.

Консультант також підтримає вас у самостійному вирішенні проблем, а за потреби разом з вами підготуємо план дій і допоможе виконати його крок за кроком.

Безкоштовна медіація(посередництво)

Якщо у вас з кимось конфлікт, ви можете записатися на посередництво. У цьому випадку посередник допоможе вам порозумітися, не звертаючись до суду. Ви також можете попросити проект медіаційної угоди або заявку про її проведення в суді, чи заявку про медіацію у кримінальній справі, чи заявку до суду про затвердження мирової угоди, яку ви укладали раніше під час медіації.

Увага! Послуга безкоштовної медіації не поширюється за рішенням суду, коли є обґрунтована підозра на насильство між сторонами конфлікту.

Яка різниця між допомогою та порадою громадянам?

Юридична допомога:

• надається, коли проблема даної особи, як правило, юридична  і т.д.  з цією проблемою вам потрібно буде звернутися до суду, наприклад, коли людина хоче розлучитися, але не може сама подати заяву про розлучення, або коли мати-одиначка хоче подати заяву на аліменти і не знає, як написати такий лист .

• правову допомогу надає адвокат,

• якщо з'ясовується, що проблема даної особи є не тільки юридичною, то особа, яка надає допомогу, відправляє людину туди, де вона може отримати відповідну допомогу, наприклад, до психологічної клініки, центру соціального захисту чи відділення невідкладної допомоги постраждалим. домашнього насильства.

Цивільна допомога:

• Проблема може бути або не бути пов'язана з юрист пруденцією.  Порадою буде, наприклад, вказати людині, чия близька людина померла, до якого офісу їй слід звернутися, щоб організувати всі необхідні формальності, наприклад, видати свідоцтво про смерть або подати заявку на допомогу на поховання,

• громадянські поради надає радник з питань громадянства,

• консультант, якщо проблема є не лише юридичною, не повинен звертатися до інших місць, а може спробувати допомогти людині сам.

Як я можу записатися на консультацію?

• у кожному містечку є спеціальний номер телефону для реєстрації та надання інформації;  номер телефону доступний на сайтах кожного міста чи села.

• або в електронному вигляді: на адресу електронної пошти, надану містом, або на веб-сайті, наприклад, ms.gov.pl.

• або особисто: на зустрічі з людьми, які мають на це дозвіл.

Як довго я чекатиму поради?

Це залежить від того, скільки людей прийшло за порадою.  Юрист та люди з громад намагатимуться прийняти кожного потребуючого якомога швидше.

Винятки:

• з важливих причин допускається встановлення іншого порядку надання безплатної допомоги,

• вагітні жінки завжди лікуються не по порядку.

Що потрібно підготувати?

• Документ, що посвідчує особу: наприклад, паспорт закордонний паспорт або будь-який інший документ, що підтверджує вашу особу; 

• документи, що стосуються вашої проблеми: якщо такі у вас є.  Вони не є обов'язковими.  Або ви можете просто розповісти адвокату, консультанту чи посереднику про свою проблему.  Якщо у вас є документи, пам'ятайте про них!

Якщо ви є само зайнятим підприємцем:

Підготуйте: усі довідки про мінімальну допомогу та мінімальну допомогу в сільському господарстві чи рибальстві, отримані за рік, у якому ви подали заявку на отримання безкоштовної допомоги та отримані за два попередні податкові роки, або виписки про суму цієї допомоги, отриманої протягом цього періоду, або заява про неотримання такої допомоги протягом того ж самого періоду.

А якщо я інвалід?

Якщо ви людина з проблемами мобільності чи комунікації, ви можете скористатися такою допомогою:

Стаціонарні, тобто в пункті безплатної допомоги:

-Ви можете прийти на зустріч з людиною, яка допоможе вам зрозуміти суть і допоможе юристу зрозуміти вас, наприклад, це може бути родич, опікун або хтось, хто використовує мову жестів,

- Під час запису на консультацію ви можете попросити сурдоперекладача.

Ви також можете скористатися довідкою у зручному для Вас місці:

- Якщо ви не можете залишити його (зручне для вас місце) за станом здоров'я, наприклад, у лікарні чи вдома,

-В місці, обладнаному засобами зв'язку, наприклад, у приміщенні асоціації, яка допомагає людям, які відчувають труднощі в спілкуванні,

- Або в місці, де можна буде скористатися допомогою сурдоперекладача, наприклад, у мерії, яка постійно співпрацює з сурдоперекладачем.

Особи з інвалідністю також можуть отримати допомогу в спеціальних формах:

- після реєстрації на прийом з вами зв'яжеться юрист або консультант. Він може допомогти вам по телефону, миттєвим повідомленням (наприклад, Skype) або електронною поштою.  Форму надання допомоги необхідно попередньо узгодити з працівником міського управління.

- необхідно залишити свої контактні дані, наприклад, номер телефону або адресу електронної пошти.